Kontrakt menedżerski wzór z szerokim omówieniem

Stworzyłam dla Ciebie wzorcowy kontrakt menedżerski. Zawiera ona klauzule zabezpieczające Cię przed odpowiedzialnością za działanie na szkodę spółki. Do niektórych klauzul dopisałam różne warianty abyś mogła/mógł je wynegocjować w zależności od okoliczności.

Wzór kontraktu menedżerskiego możesz dowolnie modyfikować w zależności od potrzeb.

PRZEWIŃ DO GÓRY I CIESZ SIĘ SPRAWDZONYM GOTOWCEM!

A jeśli masz teraz chwilę, to zaparz dobrą kawę i mam dla Ciebie coś ciekawego do poczytania: 

Istota kontraktu menedżerskiego  

Kontrakt menedżerski, umowa o świadczenie usług zarządzania, umowa o pracę na członka zarządu… Jak to się mówi „zwał jak zwał”, różnie można nazwać Twoją umowę na pełnienie funkcji członka zarządu.

Niezależnie jednak od tego, jak zostanie zatytułowana umowa, stanowi ona albo źródło Twoich przyszłych problemów, albo ratunek w spornej sytuacji ze spółką. Zazwyczaj jest tak: dostajesz propozycję bycia w zarządzie jakiejś spółki. Pierwszą kwestią jaką ustalasz jest wynagrodzenie. Zaraz za nim idą: wielkość budżetu do zrealizowania (cele) oraz premia, następnie samochód, opieka medyczna dla Ciebie i najbliższych, może sfinansowanie MBA (jeśli jeszcze go nie masz), a także wszystkie inne benefity – w zależności od rozmiaru danej spółki.

Prawda?

Kto wtedy zwraca uwagę, na przykład, na klauzulę:

„W sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych, Kodeksu cywilnego i innych powszechnie obowiązujących przepisów prawa” ?

Przecież to typowa klauzula – znamy ją z setek umów, pod którymi nieraz składaliśmy swój podpis.

Ale czy naprawdę jest to typowa,
niegroźna, nieistotna klauzula w kontrakcie menedżerskim?

Jeśli Twój kontrakt, jaki podpisujesz ze spółką nie zawiera żadnych zapisów łagodzących, regulujących – inaczej niż k.s.h. – Twoją odpowiedzialność wobec spółki, to może być to bardzo niekorzystna klauzula.

Oznaczać będzie – choć brzmienie nie zwiastuje problemów – że Twoja odpowiedzialność wobec spółki jest pełna i bez ograniczeń.

Takich niekorzystnych zapisów w Twoim kontrakcie może być bardzo wiele i w różnych kombinacjach.

Zasady odpowiedzialności członka zarządu są bardzo rygorystyczne i daleko idące. Możesz o nich posłuchać na kompleksowym szkoleniu dla członków zarządu „Odpowiedzialność członka zarządu od powołania do odwołania”.

Tymczasem wynegocjowanie korzystnego dla Ciebie kontraktu, pozwoli Ci na spokojny sen i zabezpieczy Twój majątek. Możesz złagodzić swoją odpowiedzialność jako członka zarządu. Jak? Poprzez zaproponowanie dobrych i sprawdzonych zapisów.

Co możesz teraz zrobić jeśli zależy Ci, aby mieć dobry kontrakt menedżerski?

Masz dwa wyjścia:

• Nie robić nic, nie zastanawiać się nad treścią zawartego lub proponowanego kontraktu i liczyć, że nic złego się nie wydarzy.
• Skorzystać ze sprawdzonego wzoru, który pomógł już niejednemu członkowi zarządu!

Kontrakt menedżerski czy umowa o pracę?

czyli, jak najkorzystniej zatrudniać kadrę zarządzającą w spółce?

Bez wątpienia sposoby zatrudniania kadry kierowniczej (dyrektorów, prezesów, członków zarządu) w spółkach rodzą w praktyce wiele pytań. Na jakiej bowiem podstawie najkorzystniej zatrudnić kadrę kierowniczą? Czym różni się umowa o pracę od kontraktu menedżerskiego? Czy z osobami zarządzającymi firmą zawierać w ogóle jakieś dodatkowe umowy, czy też ograniczyć się do samego aktu powołania do zarządu spółki?

Przedsiębiorca ma zasadniczo do wyboru 2 formy zatrudniania kadry kierowniczej:

• umowę o pracę lub
• jedną z umów cywilnoprawnych.

Niewątpliwie nowoczesną formą zatrudnienia menedżerów, czyli osób pełniących funkcje kierownicze w przedsiębiorstwie, są kontrakty menedżerskie. Za pomocą których można zwiększyć efektywność i sprawność zarządzania. Kontrakt menedżerski inaczej zwany jest umową o usługi menedżerskie lub umową o zarządzanie.

Strony kontraktu menedżerskiego

Kontrakt menedżerski charakteryzuje się tym, że:

• jest zawierany pomiędzy samodzielnym podmiotem – menedżerem a przedsiębiorcą zlecającym zarządzanie,
• przedmiotem umowy jest zarządzanie cudzym przedsiębiorstwem.

W umowie tej menedżer zobowiązuje się wobec przedsiębiorcy do profesjonalnego prowadzenia przedsiębiorstwa, czy komórki organizacyjnego (jako np. Dyrektor). Menedżer może, ale nie musi, być członkiem zarządu.

Co to jest kontrakt menedżerski

Kontrakt menedżerski jest umową nienazwaną, czyli taką, która nie występuje w przepisach prawa cywilnego.

I w związku z tym od treści umowy (a nie jej tytułu) będzie zależało, jakie przepisy prawa cywilnego będzie można zastosować do kontraktu menedżerskiego. Najczęściej zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu cywilnego w zakresie umowy zlecenie, jako umowy starannego działania. Jednak jeśli uzależnisz wynagrodzenie menedżera od wyników spółki, a co za tym idzie, będzie to umowa rezultatu – to w sprawach nieuregulowanych do kontraktu menedżerskiego zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu cywilnego w zakresie umowy o dzieło.

Menedżer to nie pracownik, ale…

Zazwyczaj osoba zatrudniona na podstawie kontraktu menedżerskiego nie jest pracownikiem. Nie korzysta zatem z praw pracowniczych gwarantowanych przez Kodeks pracy. Umowa taka powinna być jednak sformułowana w sposób jednoznaczny, tak aby nie było wątpliwości, czy jest to umowa o pracę czy kontrakt menedżerski.

Istota kontraktu menedżerskiego

W kontrakcie menedżerskim nie powinno być postanowień, które są charakterystyczne dla umowy o pracę. W szczególności nie może znajdować się w nim zapis o podporządkowaniu menedżera w wykonywaniu swoich zadań przełożonym. Jeżeli w kontrakcie znajdą się zapisy typowe dla umów o pracę (np. określone godziny pracy, miejsce pracy, wykonywanie poleceń, posiadanie przełożonego, raportowanie etc), to w razie sporu sąd pracy może zakwalifikować kontrakt jako umowę o pracę.

Warto w tym miejscu wskazać na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2005 r. , sygn. I PK 42/05, zgodnie z którym:

Kwalifikacja kontraktu menedżerskiego jako umowy o pracę lub umowy prawa cywilnego zależy od okoliczności konkretnego przypadku.

Ostatecznie kwalifikacja kontraktu menedżerskiego jako umowy o pracę lub umowy prawa cywilnego będzie zależała od okoliczności każdego konkretnego przypadku, a wszelkie uogólnienia w tym zakresie i rozważania abstrakcyjne mają ograniczoną raczej przydatność praktyczną.”

Pamiętaj! O kwalifikacji danej umowy nie decyduje jej tytuł, ale treść – dotyczy to wszystkich umów w prawie polskim, nie tylko kontraktów menedżerskich.

Prawa i obowiązki stron umowy menedżerskiej

Niewątpliwą zaletą umowy nazwanej kontraktem menedżerskim (przy założeniu, że zawiera właściwe klauzule umowne) dla spółki jest większa samodzielność menedżera. Prowadzi on zarządzanie według własnych koncepcji przy jednoczesnym ryzyku wystąpienia negatywnych skutków dla niego w razie niewykonania lub nienależytego wykonania swoich zadań. W przypadku stosunku pracy – ryzyko takie ponosi pracodawca.

To jedna z podstawowych różnic pomiędzy obiema formami zatrudnienia.

Zakres odpowiedzialności menedżera jest oparty na zasadach prawa cywilnego (przede wszystkim na zasadzie winy) i jest szerszy od odpowiedzialności pracownika. Pracownik – w sytuacji, gdy wyrządzi szkodę spółce – odpowiada bowiem tylko do wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia z chwili powstania szkody (chyba że szkoda została wyrządzona umyślnie). Menedżer natomiast odpowiada całym swoim majątkiem. Co więcej, egzekucja należności z wynagrodzenia ze stosunku pracy jest ograniczona, czego nie ma w przypadku kontraktu menedżerskiego.

Kontrakt menedżerski szansą na lepszego specjalistę?

Kolejną istotną różnicą pomiędzy obiema formami jest większa swoboda kształtowania treści kontraktu menedżerskiego niż w przypadku umowy o pracę. Daje to większe pole manewru zarówno co do sposobu określenia zadań, jak i wynagrodzenia menedżera.

W kontrakcie, o czym wspomniałam wyżej, mogą znaleźć się postanowienia typowe dla umowy o dzieło, czyli obowiązek osiągnięcia określonego celu gospodarczego, poziomu zysków (czego nie możesz zrobić w umowie o pracę).

Umowa o pracę a kontrakt menedżerski

W odniesieniu do sposobów zatrudniania członków zarządu w spółkach kapitałowych należy podkreślić, że członka zarządu mogą łączyć ze spółką dwa stosunki prawne. Z jednej strony jest to stosunek organizacyjny (członkostwo w zarządzie). Z drugiej zaś stosunek pracy lub określone stosunki cywilnoprawne (w tym coraz częściej stosunki na podstawie kontraktu menedżerskiego). Stosunek organizacyjny (wewnętrzny) powstaje przez sam fakt powołania do zarządu. Jest więc koniecznym elementem pełnienia funkcji w zarządzie.

Członek zarządu może nie posiadać żadnej dodatkowej umowy. Może zarządzać spółka na podstawie samego powołania.

Dodatkowa umowa oprócz powołanie daje członkowi zarządu to, że jeśli zostanie odwołany „z dnia na dzień” to będzie dla niego taką poduszką finansową. Zapewni np. wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Jaką więc umowę zawrzeć dodatkowo z członkiem zarządu, aby było to dla spółki korzystne, a jednocześnie zgodne z obowiązującymi przepisami prawa?

W wyniku zawarcia z członkiem zarządu umowy o pracę lub cywilnoprawnej (umowa zlecenia, kontrakt menedżerski) powstaje stosunek prawny. Jego istotą jest świadczenie usług związanych z zarządzaniem za wynagrodzeniem. I który jest stosunkiem odrębnym od członkostwa w zarządzie. Decydując się na stosunek pracy, podmiot zatrudniający powinien pamiętać o ochronie pracownika przewidzianej w prawie pracy oraz o tym, że takie rozwiązanie może podnieść koszty zatrudnienia członka zarządu.

Kontrakt menedżerski to z kolei umowa prawa cywilnego, w której obowiązuje równość stron i dodatkowe uprawnienia oraz świadczenia przyznane menedżerowi. Można powiązać z rozszerzonymi obowiązkami czy też zwiększonym ryzykiem. Z uwagi na swobodę woli stron można w niej dowolnie ukształtować obowiązki menedżera, jego wynagrodzenie, czas pracy, a także sposób rozwiązania umowy. Nie mają tu zastosowania przepisy o wypowiadaniu i rozwiązywaniu umów z Kodeksu pracy. Ze tego też względu, w praktyce coraz częściej rozpowszechniają się cywilnoprawne formy zatrudniania kadry kierowniczej.

Wynagrodzenie menedżera

Kontrakt menedżerski = większa motywacja do skutecznego działania

Podsumowując, wybór formy zatrudniania kadry kierowniczej zależy od specyfiki działalności i potrzeb spółki. Niewątpliwie zawarcie kontraktu menedżerskiego może być dla spółki korzystne. Menedżer taki ponosi większe ryzyko niż pracownik, co zazwyczaj mobilizuje go do efektywnego zarządzania spółką. Zwiększone ryzyko menedżera wynika m.in. z tego, że:

• kontrakt menedżerski można ukształtować w taki sposób, aby menedżera można było łatwo zwolnić, nawet bez żadnego powodu
• w przypadku zwolnienia menedżer kontraktowy nie może wystąpić do sądu pracy o przywrócenie do pracy i odszkodowanie,
• wynagrodzenie menedżera może być nawet w całości uzależnione od uzyskanych przez niego efektów w zarządzaniu oraz
• odpowiedzialność menedżera za ewentualne szkody wyrządzone spółce jest nieograniczona.

Z drugiej zaś strony, zawarcie kontraktu menedżerskiego może być korzystne również dla menedżera. Ponieważ ma on większą samodzielność niż pracownik, w szczególności przełożeni nie mogą mu wydawać wiążących poleceń. Menedżerowi, który zawarł kontrakt, mogą być wyznaczane jedynie określone zadania.

Mając powyższe na uwadze, wyboru formy zatrudnienia kadry menedżerskiej należy dokonać po uwzględnieniu potrzeb spółki. Dotyczy to zakresu obowiązków osoby pełniącej funkcje kierownicze, jak również ewentualnej potrzeby podporządkowania menedżera oraz możliwości finansowych samej spółki.

Jeśli potrzebujesz konsultacji, zapraszam na poradę prawną online.