Zabezpieczacie Państwo umowy handlowe wekslami ? – pamiętajcie o orzeczeniu Sądu Najwyższego

Podmioty w relacjach B2B (business to business) by w sposób efektywny zabezpieczyć różnorodne zobowiązania umowne często stosują weksle. Charakter zobowiązania wekslowego skutkuje dosyć mocną pozycją wierzyciela. Należy podkreślić, że proces uzyskania zaspokojenia z weksla cechuje się szeregiem bardzo praktycznych rozwiązań, które ułatwiają i upraszczają drogę do uzyskania niezbędnego tytułu wykonawczego. Konstrukcja zobowiązania wekslowego utrudnia również obronę po stronie dłużnika, gdyż limituje ilość i rodzaj skutecznych zarzutów wekslowych.

Podmioty w relacjach B2B (business to business) by w sposób efektywny zabezpieczyć różnorodne zobowiązania umowne często stosują weksle. Charakter zobowiązania wekslowego skutkuje dosyć mocną pozycją wierzyciela. Należy podkreślić, że proces uzyskania zaspokojenia z weksla cechuje się szeregiem bardzo praktycznych rozwiązań, które ułatwiają i upraszczają drogę do uzyskania niezbędnego tytułu wykonawczego. Konstrukcja zobowiązania wekslowego utrudnia również obronę po stronie dłużnika, gdyż limituje ilość i rodzaj skutecznych zarzutów wekslowych.

Przedsiębiorcy muszą jednak pamiętać, że aby stosować weksle należy się na nich znać. Weksel musi zawierać wszystkie elementy określone w ustawie z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe , gdyż od tych elementów uzależniona jest jego ważność.

Kwestią ważności weksla zajął się także Sąd Najwyższy, a konkretnie – oznaczeniem w dokumencie weksla nazwy waluty. W wyniku powstałych wątpliwości Sąd Apelacyjny wystąpił do Sądu Najwyższego z zagadnieniem prawnym, które zrodziło się w trakcie prowadzonego przez Sąd Apelacyjny procesu. We wspomnianym postępowaniu powód domagał się orzeczenia nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym zapłaty na jego rzecz przez pozwanego kwoty 250 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami do dnia zapłaty. Istotnym jednak był fakt, iż we fragmencie weksla dot. bezwarunkowego polecenia zapłaty wskazano jedynie kwotę 250 000 zapisaną cyfrowo i słownie, bez oznaczenia waluty. Jedynie w prawym górnym jako sumę wekslową wskazano kwotę wraz z określeniem waluty. Należy wskazać, że konieczność umieszczenia waluty w sumie wekslowej jednoznacznie wynika z art. 41 Prawa wekslowego, w którym zawarte jest wyrażenie „weksel wystawiony na walutę”. Pomimo tego faktu Sąd I Instancji wydał nakaz zapłaty. Strona pozwana w zarzutach do nakazu zapłaty powoływała się na nieważność weksla uzasadniając to brakiem oznaczenia waluty przy kwocie 250 000. Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 19 maja 2014 r. utrzymał jednak zaskarżony nakaz w całości. Jak wskazał Sąd I Instancji w uzasadnieniu wyroku brak oznaczenia waluty, w jakiej wyrażono sumę wekslową, powoduje, że weksel jest nieważny, jednak dotyczyć to będzie tylko sytuacji, gdy nazwa waluty nie figuruje w żadnym miejscu dokumentu. Pozwany zaskarżył wyrok w całości. Sąd Apelacyjny rozpoznając apelację pozwanego doszedł do przekonania, że w niniejszej sprawie występowało zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, co uzasadniało przedstawienie go do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu.

Jak już wspomniano w artykule wątpliwości budziła ważność weksla w sytuacji niewskazania waluty w oznaczeniu sumy pieniężnej w przyrzeczeniu bezwarunkowym jej zapłacenia przy jednoczesnym wskazaniu przez remitenta waluty w określeniu sumy, na którą wystawiony był weksel, w prawym górnym rogu blankietu wekslowego. Przesądzenie tej kwestii miało zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia tej konkretnej sprawy, ale także podobnych w przyszłości, bowiem Sąd z urzędu bada ważność weksla.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 kwietnia 2015 r. orzekł, iż nie powoduje, w świetle art. 1 pkt 2 w związku z art. 2 Prawa wekslowego oraz art. 101 pkt 2 w związku z art. 102 Prawa wekslowego, nieważności weksla brak określenia waluty, w której ma nastąpić zapłata oznaczonej sumy pieniężnej, w samym poleceniu lub przyrzeczeniu zapłaty tej sumy, gdy nazwa waluty znajduję się w oznaczeniu sumy pieniężnej zamieszczonym, zgodnie z utrwaloną praktyką, w prawym górnym rogu dokumentu weksla.

Należy pamiętać, iż weksel jest jednym z bardziej rygorystycznych dokumentów, gdyż każdy jego element ma swoje miejsce, które nie może być zmieniane przez strony. Tym orzeczeniem Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na kolejny ważny składnik, uczulając by pamiętać o wskazaniu nazwy waluty przynajmniej w oznaczeniu sumy pieniężnej w prawym górnym rogu weksla. W przeciwnym razie całkowite pominięcie tego elementu prowadzić będzie do nieważności wystawionego dokumentu wekslowego. 

Monika Drab
Monika Drab

Skontaktuj się z nami